T.C.
ÇÜNGÜŞ KAYMAKAMLIĞI
DEPREM KILAVUZU
Depremden Önce
Bir deprem meydana geldiğinde, eğer bina içindeyseniz, sallanma ve anibir gürültü duyarsınız. Sonradan, hızlı, şiddetli ardarda çalkantılısarsıntılar meydana gelir. Bu, çok korkutucu olacaktır. Bu sarsıntılarbirkaç saniye veya birkaç dakika sürebilir. Deprem ağzını açıp siziyutmayacaktır; fakat kırılan bir cam, düşen nesneler, çevreyeyuvarlanan ya da fırlayan ağır şeyler sizi hayati tehlikeler yaratacakbiçimde yaralayabilir. Deprem sonrası şoklara kendinizi hazır tutun.
Depremi önleyemezsiniz! Fakat;
Yaralanmayı önlemeye,
Evinizdeki hasarı minimuma indirmeye,
Depremden sonra en az 72 saat yardımsız biçimde enkaz altında hayatta kalabilmeye hazırlıklı olmalısınız.
Önceden hazırlıklı olmak yaşamınızı kurtarabilir. Olası bir deprem heran yaşadığınız bölgeyi vurabilir; bunun için Acil Durum Planınızıyapmaya başlayın. Aileniz deprem sırasında ve sonrasında ne yapılmasıgerektiği konusunda hazırlıklı olmalıdır. İhtiyaçlarınızın listesiniçıkarın. İşbölümü yapın. Planınızı yazın ve bunun tatbikatını yapın.Eğer aileniz yoksa, kişişel planınızı komşularınız ve arkadaşlarınızlayapın.
Evinizdeki güvenli ve tehlikeli bölümleri bilin!
Güvenli yerler:
ağır masa ve sıraların altı,
koridor içleri,
odaların ve kemerlerinin köşeleri.
Tehlikeli yerler:
cam ve ayna çevresi,
düşebilecek herhangi bir nesnenin altı,
mutfak: fırın, buzdolabı veya mutfak dolapları tehlike yaratabilir,
kapı araları: çünkü kapı size çarpabilir.
Ailenizi yangın söndürme cihazı kullanma hususunda eğitin!
Kalp masajı öğretilen bir ilk yardım kursuna kaydolun!
Şimdiden sigortacınızdan randevu alıp, deprem sigortası hakkındagörüşün. Mal beyanınızı yapın. Bu, deprem sonrası kaybınızı teminedecektir.
Evinizi boşaltmanın planını yapın ve bunun alıştırmasını yapın!
Çocuklarınıza deprem sırasında evde ya da okulda bulundukları zaman neyapmaları hakkında bilgi verin. Okullarının deprem planı olupolmadığını soruşturun ve izleyin.
Ailenizle dışarıda bulundukları süre içerisinde iletişim kurabilmeyidüzene koyun. Aile üyelerinin herbirinin iletişim için gerekliolabilecek telefon numarası ve adresini yanında bulundurmasıgerekmektedir. Eve ulaşılamadığı durumlar için alternatif bir randevuplanlayın.
Aileniz bireylerine acil durum yetkililerine güvenmeleri gerektiğini öğretin!.
Radyo ve televizyon yayınları sizi bilgilendirecektir. Acil telefonnumaralarının telefon rehberinin iç kapağında ya da telefonun üzerindebulundurulmasını sağlayın. Bu numaraları, ancak, çok acil durumlardakullanın. Unutmayın, telefonunuz deprem sonrası çalışmayabilir veyaçevir sesini düşürmek zaman alabilir.
Aile üyelerinizin gaz, elektrik ve suyu kapamayı bilip bilmediklerindenemin olun. (Gazı, kaçak ve yangın olmadığı durumlarda kapamayın. Gazkesildiği taktirde tekrar açmayı denemeyin; bu işlem uzman birteknisyence yapılmalıdır.) Planınız acil durum için gerekli malzeme vegereçleri ihtiva eden bir liste içermelidir. Acil durum planlarınızıkomşularınızla paylaşın.
Acil durum gereçleriniz:
Hiçbir yerden yardım almaksızın 72 saat veya daha uzun bir süre boyuncakendi başınıza evde, arabanızda veya işyerinizde hayatta kalmamücadelesi vermeye hazırlıklı olun. Aşağıdaki acil durum gereçlerinitoplayın ve bunları güvenli bir şekilde muhafaza edilen, erişilmesikolay Acil Durum Çantasında saklayın.
İlk yardım çantası ve talimat kitapçığı.
Sığınak: plastik muşamba, küçük bir çadır, acil durum battaniyesi, veya büyük çöp torbaları.
Su: Ağzı sıkı kapatılmış kırılmaz kaplarda kişi başına en az dört litresu. Bir kişinin üç günlük su gereksinimi, en az 12 litredir.
Acil durum çantanızda su arıtma tabletleri bulundurun. Bilmelisisnsz ki41.5 litre temiz suya dört damla, 41.5 litre yağmur suyuna ise on damlaçamaşır suyu damlatılarak güvenli içim sağlanır.
Deprem sonrasında sular hala akıyorsa banyo küvetini ve diğer kaplarıdoldurun. Unutmayın ki, sıcak su tankında ve tuvalet rezervuarında dasu mevcuttur.
Konservelenmiş, kurutulmuş, el altında bulundurulabilecek bozulmayanyiyecekler, kurutulmuş meyveler ve kutulu meyve suları.Taze kalmalarınadikkat ederek düzenli aralıklarla tüketin. Konserve açacağını daunutmayın.
Cep feneri ve yedek piller.Yatağınızın yakınında cep feneri bulundurun.
Radyo ve pilleri su geçirmez ayrı torbalarda saklayın.
Bebekler ve yaşlılar için gerekli ilaçlar ve tedavi gereçleri. Acildurum çantanızda en az bir haftalık gereç bulundurun. İlaç vegözlüklerinizin reçete fotokopilerini yanınızda bulundurun.
Kişisel tuvalet malzemeleri: Tuvalet kağıdı, sabun, diş macunu, diş fırçası.
ABC sınıfı yangın söndürme cihazı.Yangın söndürme cihazınızı kullanımtaimatlarına göre test ettikten sonra evinizin elverişli bir bölümündemuhafaza edin.
Gazı kesebilmek için İngiliz anahtarı. Acil yardım çantanıza yakın bir yerde saklayın.
Ayakkabılarınız, sizi cam kırıklarından ve diğer yıkıntılardankoruyacak özellikte olmalıdır. Nerede olursanız olun, ayakkabılarınızıyakınınızda bulundurun.
Bulundurmayı isteyebileceğiniz diğer gereçler:
eldivenler, kış kıyafetleri,
su geçirmez kibrit ve mumlar : fakat bunları gaz sızıntısı bulunan ve yanıcı sıvı maddelerin döküldüğü yerlerde kullanmayın,
telefon jetonu veya kartı,
ailenizin her bir üyesi için uyku tulumu,
çöp torbaları,
portatif tuvalet,
ip, koli bandı,
levye veya manivela çubuğu,
benzinli bir jeneratör ve uzatma kablosu,
çocuklar için oyuncaklar (oyuncak bebekler)
herbir şahıs için tahliye çantası
herbir araç için araç çantası
ofis çantası
Tahliye Çantası (Evacuation Pack)
Bu listedeki eşyalar, evinizde bulunan acil durum çantasındakigereçlere ektir. Sözü geçen eşyalar tahliye söz konusu olduğundakişinin tek başına taşıyabileceği ayrı bir çantada tutulmalıdır. Küçükçocuklar, yetişkinler ve özürlüler için gerekli çantaları unutmayın.Tahliye çantanız diğer acil durum gereçlerinizle birlikte güvenli biryerde muhafaza edilmelidir.
72 saat yetecek suyu alınmış yiyecek,kurutulmuş meyve, yüksek enerji besinleri;
ilk yardım çantası ve kitapçığı;
hayatta kalma el kitabı;
el feneri ve pilleri;
jeton ve bozukluk içeren para;
aile ve arkadaş fotoğrafları;
eldivenler ve diğer kalın kıyafetler.
Evinizde muhafaza edilmesi gereken malzemeler:
72 saat yetecek 12 litre şişelenmiş su;
pişirme kapları;
portatif radyo ve pilleri;
ilaçlar ve tuvalet eşyaları.
Araç Çantası:
Bu listedeki eşyalar, evinizde bulunan acil durum çantasındaki gereçlere ektir. Bunları aracınızda ayrı bir yerde bulundurunuz.
çekme halatı ve takoz, zincir;
en az dört litre şişe su;
konserve yiyecek, kurutulmuş meyve, fındık ve konserve açacağı;
yedek kıyafet ve bir sırt çantası;
uyku tulumu ve yer battaniyeleri;
ilk yardım çantası, ilaçlar;
el feneri ve yedek pilleri;
su geçirmez kibrit ve mumlar;
tuvalet kağıdı ve torbaları;
jeton ve bozukluk içeren para;
yaşadığınız bölgenin haritası;
kurşun, tükenmez kalem ve kağıt.
Aynı zamanda, daima, aracınızın benzin deposunu en az 1/4 oranında dolu tutun.
Ofis Çantası:
Bu listedeki eşyalar, evinizde bulunan acil durum çantasındakigereçlere ektir. Sözkonusu eşyaları ofisinizin uygun bir yerindemuhafaza edin.
eldivenler, sert ayakkabılar ve kıyafetler;
acil durum battaniyeleri;
el feneri, radyo ve piller (su geçirmez çantalarda muhafaza edilmelidirler);
bir düdük;
kurutulmuş meyve, fındık ve yüksek enerji besinleri;
aile ve arkadaşlarınızın fotoğrafları;
isim, adres, sağlık bilgilerinizin yazılı bulunduğu bir kağıt;
Evinizin Hazırlanması :
Evinizin deprem esnasında her bir bölümünün ne kadar şiddette hasaralabileceğini hesaba katarak evinizi incelemeye alın. Eğer bir apartmandairesinde oturuyorsanız, tek katlı müstakil evlere nazaran daha fazlasarsıntı fakat daha az titreşim duyarsınız. Ne yapacağınız hakkındaemin olamadıysanız, uzmanların (sigorta, mühendisler, mimarlar)tavsiyelerini alınız.
Önceki depremler göstermektedir ki aşağıda sıralanan maddeler dikkate değerdir:
Evde doğabilecek tehlikeleri kontrol ediniz: Ev temeline sabitli mi?Duvarlar yandan destekli mi? Bacalar dayanıksız mı? Çatı kiremitlerigevşek mi? Gereken tamiratları yapmaya hemen başlayın!
Devrildiklerinde gaz ve su borularına hasar verebilecek su ısıtıcısı ve diğer aletlerinizi sıkılaştırın.
Ağır eşyalarınızı üst raflara koymaktan kaçının; onları aşağı raflara koymaya özen gösterin.
Aynaları ve asılı cisimleri sabitlemeye özen gösterin.
Yatakları baca, cam, ağır resimlere yakın yerleştirmeyin. Unutmayın, kapalı perdeler kırılan camları tutar.
Televizyon, video, bilgisayar ve küçük aletlerin altlarına kaymayı önleyici lastik takozlar koyun.
Değerli belgeleri, küçük manevi eşyaları yangın geçirmez bölmelerde muhafaza edin.
Sağlam ayakkabı ve kıyafetlerinizi el altında bulundurun.
Mutfak dolaplarına, çocukların açmasını önleyici mandallar koyun.
Yanıcı maddeleri ve ev kimyasallarını ısıdan uzak tutun;güvenli bir dolapta saklayın.
Deprem Sırasında
Bir depdem sırasında nasıl davranmanız gerektiğine ilişkin bilgileredinerek ve bunları uygulayarak kendinizi sakinleştirebilir, kendinizive ailenizi korumak için daha hazırlıklı olabilir ve başkalarınayardımcı olabilirsiniz. Öncelikle evinizin her bir odasındaki güvenlinoktaları belirleyin. Güvenlikli noktaya yerleşme alıştırmalarıyla bubilgiyi pekiştirin. Bu, özellikle çocuklar için önemli bir adımdır.Deprem başladığında nerede olursanız olun, hemen kendinizi korumayaalın ve sarsıntı durana kadar orada kalın.
Eğer Bina İçindeyseniz;
Orada kalın; dışarıya koşmayın.
Sağlam bir masa, mobilya vb. eşya altında ya da yanında kendinizi korumaya alın ve ona tutunun.
Eğer koridordaysanız;
Duvarın dibine sinin.
Eşikte durmayın; kapı çarpacak ve yaralanmanıza neden olacaktır.
Başınızı ve yüzünüzü koruyun.
Pencereler, cam bölmeler, aynalar, ocaklar, kitaplıklar, yüksek mobilyalar ve gevşek yapı elemanlarından uzak durun.
Eğer Tekerlekli Sandalyede iseniz;
Tekerlekleri kilitleyerek başınızı ve boynunuzu korumaya alın.
Eğer Oteldeyseniz;
Otel odanızda sığınabileceğiniz en güvenli noktayı belirleyin.
Otel güvenlik talimatını okuyun ve katta bulunan acil çıkış noktalarını öğrenin.
Otelde kalırken, ayakkabılarınızı yatak altında, elbiselerinizi yakınınızda tutun.
Seyahate çıkarken yanınıza küçük bir radyo ile el lambası almayı ihmal etmeyin.
Asansör kullanmayın.
Deprem sırasında asansördeyseniz;
Kat çıkış düğmelerine basarak katta durdurun ve en seri biçimde asansörü terkedin.
Eğer Açıkhavadaysanız;
Olduğunuz yerde kalın.
Pencerelerden, binalardan, elektrik tellerinden ve direklerden uzak, güvenli bir noktaya doğru gitmeye çalışın.
Eğer Araçtaysanız;
Güvenli bir yere yanaştırmaya çalışın.
Yolu kapatmamaya özen gösterin.
Köprülerden, alt ve üstgeçitlerden ve binalardan olabildiğince uzağa park etmeye çalışın.
Eğer Kalabalık bir Topluluktaysanız;
Ezilmeyeceğiniz bir noktaya sığınmaya çalışın.
Yüksek yapıların bulunduğu yaya yolları özellikle tehlikelidir.
Eğer içerdeyseniz, devrilen kolonlar vb. çarpacağı için dışarıya koşmayın.
Alışveriş merkezlerinde, en yakın mağazaya sığının.
Pencerelerden, vitrinlerden, projektörlerden, ağır eşyalarla dolu raflardan uzak durun.
Eğer Okuldaysanız;
Bir sıra ya da masa altına sığının ve ona sıkıca tutunun.
Yüzünüzü pencereden uzak tutun.
Eğer Otobüsteyseniz;
Otobüs durana kadar koltuğunuzda kalın.
Her nerede olursanız olun, zeminin şiddetle hareket etmesi olasılığınahazır olun. Örtünün, kendinizi sağlam bir nesnenin korumasına alın.Bunu yapamıyorsanız, yere çökün, başınızı ve yüzünüzü koruyacak biçimdekapanın. İlk sarsıntıyı izleyecek diğer sarsıntılara da hazır olun.
Depremden Sonra
Muhtemel bir depreme karşı hazırlık, sallanmalar bittikten sonrameydana gelen şoklar, yangınlar ve çok yıkıcı hasarlar söz konusuolduğunda ne yapmak ve ne yapmamak gerektiğini de içerir. Sözü geçentehlikelere karşı soğukkanlı olun, sakin davranın. Öncelikle, hayatıtehdit eden durumları dikkate alın. Unutmayın ki, 72 saatten daha uzunbir süre yalnız başınıza kalabilirsiniz.
Evinizde hasar olup olmadığını kontrol edin.
Kendinizin ve yanınızdaki diğer insanların yaralanma durumlarınıkontrol edin; hızlı ve dikkatli bir şekilde ilk yardım uygulayın.
Bulunduğunuz yerden ayrılıyorsanız yerinizi bildirin, acil durum çantanızı yanınıza alın.
Elektrik, su ve havagazını kontrol etmek için bir cep feneri kullanın.Hasar yoksa hiçbirini kapatmayın. Sızan havagazı koku verecektir. Gazkaçağı ve yanıcı sızıntısı olmadığından emin olana dek kibritateşlemeyin, ışıkları yakmayın.
Mevsim kış ise veya depremden kalma yıkıntılar, özellikle cam kırıklarıvarsa, sağlam, dayanıklı ayakkabı, eldiven ve giyecekler giyin.
Kendi ailenizle ilgilendikten sonra komşularınızı kontrol edin. Deprem sonrası ilk yardım aile ve arkadaşlardan gelir.
Acil yardıma ihtiyaç duyarsanız camlara bir yardım işareti not edin.
Ürkmüş evcil hayvanları sakinleştirin ve korumanıza alın.
Size yakın mesafedeki lağım borularının kırıldığından şüphe ediyorsanız sifonu kullanmayın.
Davetsiz misafirlere karşı evinizi güvenlikte tutun.
Pilli radyonuzu (veya araba radyosu) açın ve acil durum talimatlarını dinleyin.
Yıkılmış elektrik hatlarından en az on metre uzak durun.
Deni kenarı yerleşimlerinde, dev dalgalar oluşması olasılığına karşı deniz kenarına yaklaşmaktan kaçının.
Daha fazlasını yapmak istiyor musunuz?
Bu ilkeleri dikkate aldığınıza göre kendinizi ve diğerlerini korumakiçin daha başka adımlar atabilirsiniz. Unutmayın ki, 72 saat veya dahauzun bir süre yalnız başınıza kalabilirsiniz. Yaptığınız her şeybulunduğunuz koşullara bağlı olacaktır. Yeterli derecede depremsigortanızın bulunup bulunmadığını sigorta yetkilinizden öğrenin.
Poliçenizin neleri kapsadığını araştırın ve muhtemel depremdenoluşabilecek maddi kaybınızı en aza indirecek bir kapsamda korunupkorunmadığınızı saptayın. Varsa, Sivil Savunmanın ya da BelediyenizinAcil Durum Programına gönüllü olarak katılın.
Yaşlı komşularınıza evlerini depreme karşı hazırlamalarına yardımederek, her birini depremden sonra kontrol ederek ve evcil hayvanlarlailgilenerek deprem hazırlıklarında çevrenize örnek olun. Eczane vediğer mağazalar kapalı olduğunda bebekler, yaşlılar ve özürlüler içingerekli ihtiyaçların planını çıkarın.
Aile bireylerinizin hareketlerinde durağanlık, görme ve duymayetilerinde bozulma varsa, ilgili sağlık ve bakım kurumlarınınadreslerini listenize ekleyin..Yaşam desteği için elektriğe veyatekerlekli sandalyeye bağlıysanız, ilaveten benzinli küçük birjeneratör isteyebilirsiniz.
En az 72 saat kendinize yetebilmenizi ve rahat etmenizi sağlayangereçleri gözden geçirin. Bu esaslara ek olarak almak isteyebileceğinizplastik çarşaf, toz maskeleri veya çocuklar için oyunlar ve onlarırahat ettirici eşyalar gibi pek çok eşya bulunmaktadır.